З пераездам Гераніма Страйноўскага ў 1782 годзе на працу ў Віленскі універсітэт тут пачала развівацца палітычная эканомія. Прыехаў ён з Варшавы, дзе дагэтуль на працягу чатырох гадоў ужо выкладаў гэтую навуку ў мясцовым калегіюме. Палітэканомія складала адну з чатырох частак чытанага ім курсу пад назвай “Навука прыроднага і палітычнага права, палітычнай эканоміі і права народаў”. У 1785 годзе менавіта з такой назвай быў надрукаваны падручнік Г. Страйноўскага, і ён пачаў чытаць гэты курс у Віленскім унівэрсітэце. Гэта быў першы падручнік, выдадзены на нацыянальнай мове (да сярэдзіны XVIII ст. выкладанне ішло пераважна на латыні. З сярэдзіны XVIII ст. пачаў адбывацца паступовы пераход на нацыянальныя мовы, г.зн. на беларускіх землях, як цяпер на рускай мове, то ў той час – на польскай мове).
Геранім Страйноўскі (1752-1816) нарадзіўся ў вёсцы Ходачкава, непадалёку ад г. Крэменец (Валынь, Украіна). Усяго за выкладніцкую кар’еру у Віленскім універсітэце палітэканомію чытаў шэсць гадоў. Аўтар першага падручніка па палітэканоміі, які меў пяць выданняў (1785, 1791, двойчы ў 1805, 1809). Кніга Г. Страйноўскага фактычна была адгалоскам тэорыі фізіякратаў, якая была папулярна ў тыя часы ў Еўропе. І з’яўляецца хутчэй сведчаньнем распаўсюду фізіякратыі ў Беларусі. Пры яе напісанні Г. Страйноўскі карыстаўся ў асноўным працамі фізіякратаў і французкіх эканамістаў.
У Гераніма Страйноўскага быў яшчэ родны брат, таксама вучоны-эканаміст Валерыян Страйноўскі. Іх сучаснікі лічылі Валерыяна Страйноўскага больш арыгінальным эканамістам, у сэнсе самастойнасці яго думак, але не ў сэнсе іх абгрунтаванасці.
Геранім Страйноўкі абраны замежным сябрам Акадэміі навук Фларэнцыі (1787), Варшаўскага таварыства сяброў навук, Пецярбургскага эканамічнага таварыства. Рэктар Віленскага ўнівэрсытэту (1799-1806). Выступаў за свецкі характар адукацыі. Быў знаёмы з італьянскім эканамістам Бекарыя (Beccaria, 1738-1794), сустракаўся з Папай Рымскім. У Вільне ў касцёле святога Яна ў 1827 годзе яму быў ўсталяваны помнік (умацаваны ў сцяне, непадалёку ад капліцы Божага цела насупраць помніка Адаму Міцкевічу).
Аўтар: У. Акуліч
Крыніца: ЭКОНОМИКА.BY
Книги
Stroynowski Hi. Наука права природного, политического, государственного хозяйства и права народов. СПб., 1809
О его трудах